Svalbard takımadalarının statüsünü düzenleyen Spitsbergen Anlaşması, Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile birlikte Türkiye için yürürlüğe girdi. Bununla birlikte Türk vatandaşları, bu adalar üzerinde mülk edinme, oturma, bilimsel araştırmalar yapma gibi haklara sahip olabilecekler.
9 Şubat 1920 tarihinde Paris’te imzalanan ve 1925 yılından beri geçerli olan bu anlaşma, Norveç’in adalar üzerindeki egemenliğini onaylamakta ve diğer taraf ülkelerin vatandaşlarına Svalbard bölgesinde mülk edinme, ikamet, balıkçılık ve madencilik gibi ticari faaliyetlerde bulunma izni vermektedir.
Türkiye’nin bu anlaşmaya katılımı ile Türk vatandaşları ve şirketleri Svalbard takımadalarında gayrimenkul edinme ve oturum hakkına sahip olacak. Adaların denizlerinde balıkçılık yapacak, madencilik ve denizcilik alanında ticari faaliyetler yürütebilecekler. Ayrıca, Türk bilim insanları oluşturulacak Türk Bilim İstasyonu’nda araştırmalar yaparken, Türk öğrenciler de Svalbard Üniversite Merkezi’nde eğitim alma fırsatına erişecekler.
Bu gelişmelerle Türkiye, Arktik bölgesindeki doğal kaynaklardan yararlanmayı ve burada bilimsel ve ekonomik faaliyetlerini artırmayı amaçlıyor. Ayrıca, Türkiye’nin Arktik Konseyi’nde gözlemci üye olma hedefi de sürdürülüyor.
Bunun yanı sıra, Türkiye son yıllarda Arktik bölgesinde etkili bilim seferleri düzenlemekte. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (TÜBİTAK MAM) tarafından yürütülen Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferleri’nin dördüncüsü, Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları’nda 26 Haziran – 25 Temmuz 2024 tarihleri arasında başarıyla gerçekleştirilmesi planlanıyor.