Kış aylarında popülaritesi artan kış çayları üzerine yapılan bir bilimsel araştırmada, 15 farklı aktar ve baharatçıdan temin edilen kış çayı karışımlarının incelendiği belirtildi. Çalışma sonucunda, bazı paketlerdeki etiket bilgileri ile içerikteki bitkilerin uyumsuz olduğuna dikkat çekildi. Mersin Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nde doktora yapan Muhyettin Şentürk, kış çayı karışımlarında yasak olan bitki ve böcek kalıntılarına rastlandığını vurgulayarak, “Çok bileşenli bitki çaylarını öneremiyoruz” ifadelerini kullandı.
Mersin Üniversitesi ile Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nin iş birliği ile yürütülen “Karışık Bitki Çayı Karışımlarındaki Kompozisyon ve Kirleticilerin Analizi” başlıklı çalışma, Mersin Üniversitesi’nden Şentürk ile Adnan Menderes Üniversitesi’nden Doç. Dr. Tülay Aşkın Çelik ve Doç. Dr. Özlem Sultan Aslantürk tarafından gerçekleştirildi. Araştırmada, belirlenen pilot bölgede 15 aktardan alınan 11 farklı kış çayı karışımına odaklanıldı ve bazı etiket bilgileri ile içerik arasında tutarsızlıklar tespit edildi. Araştırmanın sonuçları, Tarım Bilimleri Dergisi’nde yayımlandı.
Şentürk, bu çalışmanın amacı doğrultusunda, aktarlarda bulunan kış çayı karışımlarını analiz ettiklerini açıkladı. Kış çaylarının içeriğini morfolojik olarak araştırarak şu şekilde açıklamalarda bulundu: “Araştırmamız, aktarlarda satılan kış çayı karışımlarında hile olduğunu gözler önüne sermiştir. Seçtiğimiz 15 aktardan sık kullanılan 11 kış çayı belirledik ve bunların etiket bilgilerini inceledik. İçerikteki bitkileri morfolojik yöntemlerle teşhis ederek karşılaştırdık. Paketleme bilgilerini değerlendirdiğimizde bazı kış çayı karışımlarının etiket bilgilerinin eksik veya yanıltıcı olduğunu gördük. Ayrıca, bazı karışımlarda bulunmaması gereken bitki parçaları ve böcek kalıntıları gibi istenmeyen maddeler ile kontaminasyon tespit ettik. Etiket bilgileri ile içerikteki bitkilerin örtüşmediği görüldü.”
Şentürk, tüketicilerin genellikle etiket bilgilerine göre kış çaylarını satın aldıklarını hatırlatarak, “Alerjisi olanlar veya etikette belirtilmeyen bileşenlere karşı hassas olanlar, bu karışımları alarak istenmedik sonuçlarla karşılaşabilirler. Bu nedenle bu tür karışımlar sağlık açısından risk taşıyor. Sonuç olarak, aktar ürünleri arasında en çok kullanılanlardan biri olan kış çayı karışımlarında hileli içeriklerle karşılaştık” şeklinde konuştu.
Şentürk, kış çaylarından bilmeden uzak durulması gerektiğini belirterek, “Bu ürünler hakkında dikkatli olunmasını öneriyoruz” dedi. Kış çaylarının bazı zararlı maddelerinin yıkanarak çıkarılamayacağının altını çizen Şentürk, etiketinde yer almayan içeriklerin, özellikle alerjisi olan bireyler için tehlike oluşturabileceğini ekledi. Örneğin, kış çayı karışımlarında beklenmeyen buğdaygil türlerine rastladıklarının altını çizen Şentürk, gluten hassasiyeti olan bireylerin bu durumdan olumsuz etkilenebileceğine dikkat çekti. “Bu tür karışımların çok çeşitli ve bileşimli olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Eğer tüketilecekse, daha az bileşenli ve güvenilir içeriklere sahip ürünler tercih edilmelidir. Öne çıkan bitkiler arasında özellikle ıhlamur ve adaçayı gibi seçeneklerin bulunması gerektiği kanaatindeyiz” dedi.