Erzurum Ticaret Borsası ile Atatürk Üniversitesi’nin ortak çalışması olan “Topraktan Sofraya İsraf” başlıklı çalıştay, Erzurum Ticaret Borsası’nın ev sahipliğinde gerçekleşti. Gıda üretim sürecinde yaşanan kayıplar ve israf sorunları masaya yatırılarak, potansiyel çözüm önerileri üzerinde duruldu.
Etkinliğe; Erzurum Ticaret Borsası Başkanı Yıldırım Hakan Oral, Erzurum 1. Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Başkanı Murat Urkuç ve Atatürk Üniversitesi’ndeki ziraat ile iktisadi idari bilimler fakültelerinden akademisyenler katılım sağladı. Çalıştay, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Zeynep Feyza Yılmaz Oral’ın başkanlığında düzenlenirken, eş başkanlık görevini Doç. Dr. Özlem Topçuoğlu yürüttü. Sekreterlik ise Doç. Dr. Şeyma Şişik Oğraş tarafından gerçekleştirildi. Akademisyenler, gıda israfı ve sürdürülebilir çözümler hakkında çeşitli sunumlar yaptı.
Gıda israfı ve ekonomik kayıplar üzerine değerlendirmelerde bulunan Erzurum Ticaret Borsası Başkanı Hakan Oral, tarım ürünlerinin hasat sonrası saklama koşullarındaki eksikliklerin büyük maddi kayıplara yol açtığını belirtti. Bu kayıpları önlemek için Lisanslı Depoculuk Projesi üzerinde çalıştıklarını dile getiren Oral, lisanslı depoların, üreticilerin ürünlerini güvenle saklamalarına olanak tanıyacağını vurguladı. Ayrıca, devletin lisanslı depolarda saklanan ürünlere alım garantisi sunmasının, gıda israfını azaltma noktasında önemli bir faktör olduğunu ifade etti.
Sanayideki israfın azaltılması adına yürütülen projeler hakkında bilgiler paylaşan Erzurum 1. OSB Başkanı Murat Urkuç, organize sanayi alanındaki gıda firmalarının kayıplarını asgariye indirmek için çeşitli çalışmalar yaptıklarını söyledi. Gıda israfının sadece ekonomik bir sorun değil, aynı zamanda ahlaki bir yükümlülük olduğunu belirten Urkuç, “Toprağın yeri ve soframızın bereketi hepimizin ortak sorumluluğudur” dedi.
Gıda israfına dair sürdürülebilir çözümler içeren sunumlarıyla dikkat çeken Prof. Dr. Güzin Kaban, dünya genelindeki gıda israfı sorununa ve özellikle Afrika’daki açlık durumuna dikkat çekti. Afrika’nın, 9 milyar insanı besleyebilecek ekilebilir alana sahip olduğunu, fakat her yıl 100 milyon ton gıda ithal edildiğini vurguladı. Türkiye’nin gıda tedarik zincirinde karşılaşılan zorluklara değinen Doç. Dr. Muhammed İhsan Çubukcu, sürdürülebilir çözümler üretmenin ne kadar kritik olduğunu ifade etti. Özellikle sebze ve meyve sektöründe artan girdi maliyetleri, depolama ve nakliye sorunları ile üreticilerin örgütlenme eksikliğinin bu sorunları derinleştirdiğini aktardı. Yerel tarım-gıda zinciri modelinin, bu sorunların üstesinden gelmekte bir çözüm olabileceğini söyledi.
Çalıştayda, Prof. Dr. Abdullah Takım genel ekonomi bağlamında israfı, Prof. Dr. Ertan Yıldırım tarımsal gıda israfı ve sürdürülebilir projeleri, Prof. Dr. Ahmet Akköse gıda israfını azaltma yollarını, Prof. Dr. Dilşad Güzel üretimdeki israfı azaltmaya yönelik yalın üretim yöntemlerini, Dr. Öğretim Üyesi Bilge Sayın ise atık yağların geri dönüşümünü ve bunun gıda israfı üzerindeki etkilerini masaya yatırdı. Dr. Öğretim Üyesi Muhammed İkbal Tepeler ise paylaşım ekonomisinin israfı önlemedeki önemini vurguladı.
Sonuç olarak, çalıştayda üretimden tüketime kadar olan her aşamada bilinçli ve sürdürülebilir yaklaşımların benimsenmesi gerektiği belirtilirken, Erzurum Ticaret Borsası ve Atatürk Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği çalışmaların, bu konuda farkındalığı artırarak kalıcı çözümlerin geliştirilmesine katkı sağlayacağı ifade edildi.