Kayseri’de yer alan ve 3 bin 916 metre yüksekliğiyle Türkiye’nin en yüksek beşinci dağı olan Erciyes Dağı’nın aktif volkanik bir oluşum olduğuna dikkat çeken Jeoloji Mühendisi Adnan Evsen, “Uzun bir süre boyunca aktif olmamış olsa da, ilerleyen dönemlerde patlama gerçekleştirebilir veya sessizliğini sürdürebilir. Ancak şu an için Erciyes’in yeniden patlamasına dair kısa vadede bir belirti yok” şeklinde açıklamalarda bulundu.
Ersıyes Dağı’nın oluşumuna dair bilgi veren Evsen, “Erciyes Dağı’nın da dahil olduğu Orta Anadolu Bölgesi’ndeki volkanik faaliyetler yaklaşık 23 milyon yıl önce başlamıştır. Erciyes ve Koç Dağı’nın birbirinden ayrılmadan önce etkinliği ise yaklaşık 5.3 milyon yıl önce başlamış. Her iki dağ da koni biçiminde yanardağlar olarak kategorize edilir. Erciyes’in volkanik oluşumunu iki aşamada değerlendirmek mümkündür: İlk aşamada volkanik patlamalar ve kaldera oluşumu, ikinci aşamada ise kalderayı çevreleyen çeşitli dağların (Göğ Dağı, Ali Dağı, Lifos Dağı gibi) oluşumudur. Erciyes’teki volkanik faaliyetler yaklaşık 2.6 milyon yıl öncesine dayanır” ifadelerini kullandı.
“Erciyes’te 20 bin yıl öncesine uzanan patlama geçmişi”
Erciyes Dağı’nda 20 bin yıl öncesinden kalma patlamaların izleri bulunduğuna değinen Evsen, “En son volkanik olay, yaklaşık 2 kilometre genişliğinde bir volkanik çığın oluşumudur. Bu çığ, 7 kilometreye kadar ulaşarak çamurlu su seli oluşturmuştur. Erciyes Dağı’nın son volkanik faaliyetleri 5097 ile 8300 yılları arasında gerçekleştiği belirlenmiştir. Yapılan yaş tayinlerine göre, en güncel değerlendirmenin 80 bin yıllık olabileceği tespit edilmiştir. Başka bir analizde ise Erciyes’in yaklaşık 7 bin 900 yaşında olduğu belirtilmiştir. Bilimsel çalışmaların yanı sıra, MTA tarafından gerçekleştirilen paleosismolojik araştırmalarda, insan yapımı çömlek ve benzeri buluntular içeren bir kültür katı tespit edilmiştir. Bu buluntuların yaşına bakıldığında, Erciyes’in kültür katının 20 bin yıl öncesine dayandığı öngörülmektedir. Bu durum, o dönemde insan varlığını da ortaya koyar” dedi.
“Erciyes Dağı’nın aktivitesi ve patlama potansiyeli”
Erciyes’in aktif volkanlar arasında yer aldığını vurgulayan Evsen, “Yapılan incelemeler sonucunda, 5097 yılından 10 bin yıla kadar aktif kalmış olup farklı zaman dilimlerinde lava akıntılarına ve gaz çıkışlarına tanık olunduğu anlaşılmaktadır. Uluslararası Volkanoloji Birliği’nin açıklamasına göre de Erciyes, aktif volkanik dağ sınıfındadır. Bugün hanya patlayan volkanlar değil, son 10 bin yıl içinde en az bir kez faaliyete geçmiş olan volkanlar da aktif volkan olarak tanımlanmaktadır” şeklinde konuştu.
“Patlama potansiyeli hakkında bilgiler”
Erciyes Dağı’nın yakın zamanda patlamasına dair herhangi bir bulgu bulunmadığını ifade eden Adnan Evsen, “Özellikle ‘Erciyes yeniden patlar mı?’ sorusu sıklıkla gündeme gelmektedir. Dünya üzerindeki örnekler, uzun yıllar aktif olmayan volkanların sonradan yeniden patlayabileceğini göstermektedir. Ancak, yeniden patlayabilmesi için bazı belirti ve işaretlerin olması gereklidir. Örneğin; birçok mikro depremin meydana gelmesi, sıklıkla sıcak su kaynaklarının çıkışı, gaz salınımı, hayvan ölümleri, ani buzul erimeleri ve hacimsel kabarmalar gibi durumlar söz konusu olmalıdır. Şu an bu tür bir gelişme Erciyes’te görünmemektedir” diye ekledi.